Publicaties

Filters

46 resultaten gevonden

Relationele professionaliteit

De kracht van relaties. Onder deze slogan doen lectoraten aan de CHE praktijkgericht onderzoek. Met alle lectoraten zijn in de winter van 2022-2023 interviews gehouden, gericht op conceptuele verdieping en het ontdekken van dwarsverbanden en lectoraatoverstijgende deelthema’s rond de kracht van relaties. Aan die interviews is dit verslag gewijd. In wat volgt worden de centrale bevindingen uit de interviews gepresenteerd. De focus ligt daarbij op het identificeren van thema’s in kennisontwikkeling rond de kracht van relaties. De geïdentificeerde thema’s worden niet uitvoerig uitgediept en leiden ook niet tot afgeronde inzichten. In dit stadium staat het in kaart brengen van thema’s die opkomen vanuit de onderzoekspraktijk centraal. Een methodologische verantwoording is achter in dit verslag te vinden. Na een recapitulatie van eerdere publicaties over de kracht van relaties worden de volgende thema’s uitgelicht: associaties bij de notie ‘relationele professionaliteit’, voorwaarden voor goede relaties, de morele en existentiële aspecten van relationeel werken en de destructieve kracht van relaties.

Bezieling en Professionaliteit | 01-09-2025

Dietrich von Hildebrand als inspiratiebron voor professionele bezinning

Dit hoofdstuk wil de bezinning op mensbeelden in beleid verdiepen. Daarbij vraag ik in het bijzonder aandacht voor de mensbeelden van professionals in de uitvoering van beleid. Eerst schets ik wat er op het spel staat bij mensbeelden in beleid en uitvoering. Vervolgens betoog ik dat bezinning op mensbeelden onderdeel van professionalisering moet zijn. Daarna verken ik welke bijdrage het personalisme van Dietrich von Hildebrand aan die bezinning kan leveren. Uiteindelijk draait het bij mensbeelden in beleid om menselijke waardigheid en precies daarop is het personalisme van Von Hildebrand gericht.

Bezieling en Professionaliteit | 01-09-2025

Heilige tijden

‘Time is lacking a rhythm that would provide order, and thus it falls out of step. (…) Life is no longer embedded in any ordering structures or coordinates that would found duration.’ Met deze dramatische typering opent de Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han zijn essay The Scent of Time. De laatmoderne samenleving lijdt volgens hem aan ‘dyschronity’, een verlies aan tijdsbesef. Daarbij bedoelt hij natuurlijk niet dat we niet langer weten hoe laat het, maar dat ons tijdbegrip niet langer is verbonden met een betekenisvol verhaal. Ons tijdbegrip is uiteengevallen in minuscule eenheden waartussen geen samenhang meer wordt ervaren. In een samenleving die leeft ‘na de dood van God’, schrijft hij verwijzend naar Friedrich Nietzsche, is de ervaring van betekenisvolle tijd een probleem geworden. Tijd kent geen richting meer, heeft geen vaststaand doel en ritme meer. Daarvoor in de plaats razen wij zonder doel door het leven. We rennen eindeloos rond, zijn rusteloos actief en voelen ons voortdurend opgejaagd, zonder diepe voldoening te ervaren of iets tot voltooiing laten komen.

Bezieling en Professionaliteit | 01-07-2025

Tegendraads denken over prestaties in het onderwijs

Wat is er aan de hand als er zoveel problemen met prestaties zijn in het onderwijs? Dit is de inleiding van een bundel waarin fundamentele reflectie wordt beoefend. We leven in een meritocratische samenleving. Dit meritocratisch ideaal werkt als een stille ideologie door in het onderwijs(beleid). Dit hoofdstuk betoogt dat radicale bezinning op deze ideologie in het onderwijs en vooral nieuwe ‘verbeeldingskracht’ over onderwijs voorbij dat meritocratisch ideaal nodig is.

Bezieling en Professionaliteit | 10-04-2025

Zachter, minder, trager, zwakker

Het Trimbosrapport uit 2023 met de veelzeggende titel Harder, better, faster, stronger? agendeert de rol van onzekerheid in relatie tot prestatiedruk. De onderzoekers signaleren een ‘opeenstapeling van onzekerheden’ waar studenten onder lijden. Centrale vraag in dit hoofdstuk is daarom: hoe kan het hoger onderwijs reageren op de noodkreet die uit het Trimbosrapport klinkt en studenten beter leren omgaan met onzekerheid? Allereerst wordt geconstateerd dat meritocratie mede debet is aan onzekerheid en bovendien op een technocratische wijze kijkt naar de bestrijding daarvan. Vervolgens wordt betoogd dat het meritocratische denken door zijn technocratische karakter niet in staat is om de problematiek van onzekerheid te adequaat adresseren. Meritocratie miskent te veel het existentiële karakter ervan. Die dimensie ontbreekt ook in het Trimbosrapport, waardoor de repertoires die de onderzoekers aanreiken, tekortschieten. Daarom bepleiten de auteurs een perspectiefwisseling, waarbij aanknopingspunten worden gezien in aandacht voor de levensbeschouwelijke dimensie in het onderwijs voor een betere omgang met onzekerheid. Uitgewerkt wordt hoe het hoger onderwijs existentiële kwesties een plek kan geven in het curriculum, welke pedagogische kwaliteiten docenten daarvoor nodig hebben en welke eisen dit aan de schoolomgeving stelt.

Bezieling en Professionaliteit | 10-04-2025

Epiloog: Bouwstenen voor de transformatie van onderwijs en samenleving

Onderwijs voorbij de meritocratie bevat elf academische bijdragen en zes praktijkbijdragen die de verbeelding over goed onderwijs uitdagen en verrijken. De auteurs laten zich daarbij voeden door bronnen uit filosofie, pedagogiek en theologie. In de Epiloog beschrijven de auteurs drie thematische lijnen: (on)gelijkheid, dienstbaarheid en brede ontwikkeling. Ze beschrijven deze lijnen als onderdeel van een transformatie van het onderwijs om voorbij de meritocratie te kunnen geraken. Tenslotte gaan ze na wat de transformatie van het onderwijs impliceert voor de samenleving en draaien ze het perspectief om: Welke samenleving heeft het onderwijs nodig?

Bezieling en Professionaliteit | 10-04-2025

Onderwijs voorbij de meritocratie

Prestaties, prestaties, prestaties. Het onderwijs lijdt aan prestatiepijn die alsmaar heviger wordt. Kunnen leerlingen, docenten en scholen de oplopende prestatieverplichtingen wel nakomen? Als we met nog meer inspanning voor betere prestaties nauwelijks verder komen, waarmee dan wel? Onderwijs voorbij de meritocratie kijkt voor het vraagstuk van prestaties naar het onderliggende meritocratisch ideaal van de eigen verdiensten en stelt dat ter discussie. Het meritocratisch ideaal is weliswaar aantrekkelijk, maar in de huidige samenleving en in het huidige onderwijs is dat ideaal tiranniek geworden. De meritocratie holt de solidariteit uit en ondermijnt de menselijke waardigheid. Aan de orde zijn vragen als: hoe heeft het meritocratisch ideaal zijn weg gevonden in het onderwijs? Wat is de betekenis ervan voor het werken aan gelijke kansen en waardoor schiet dit haar doel voorbij? Hoe kunnen scholen onderwijs en gelijke kansen realiseren voorbij de meritocratie? Wat zijn bruikbare en relevante alternatieven voor het eenzijdig streven naar eigen verdiensten? Wat hebben onderwijsbestuurders, schoolleiders, docenten en andere betrokkenen daarvoor te doen? Onderwijs voorbij de meritocratie bevat elf academische bijdragen en zes praktijkbijdragen die de verbeelding over goed onderwijs uitdagen en verrijken. De auteurs laten zich daarbij voeden door bronnen uit filosofie, pedagogiek en theologie. De bundel is voor moedige mensen in het onderwijs, de samenleving en de politiek.

Bezieling en Professionaliteit | 10-04-2025

Is the Exoneration-Forgiveness Distinction in Contextual Therapy Evident in Practice, and What Can We Learn From It?

This article compares exoneration with the correlated concept of forgiveness. According to Contextual Therapy, a fundamental distinction exists between the two. It states that exoneration depends on an adult reassessment of history, resulting in the offender being freed of guilt. Conversely, according to Contextual Therapy, forgiveness is beyond reassessment and relies on the generosity of the forgiver while retaining the assumption of guilt on the part of the wrongdoer. After briefly introducing and concisely overviewing contextual theory, the five core elements of exoneration are identified as (a) an intrapersonal, interpersonal, or posthumous process; (b) motivated by loyalty and obligation; (c) recognition of suffered injustice; and (d) an adult reassessment, leading to (e) a promise of improvement. Then, the core elements are compared with the findings of a previously conducted international phenomenological research study on forgiveness processes between children and parents. Instead of finding evidence of the distinction between exoneration and forgiveness as Contextual Therapy proposes, this article confirms the importance of the five identified elements for both exoneration and forgiveness.

Bezieling en Professionaliteit | 09-04-2025